Nhật Bản là một đất nước rất coi trọng nét đẹp truyền thống. Thế nhưng, tại Nagasaki, đặc biệt khu Higashi-Yamate lại được coi là khu vực định cư nước ngoài đầu tiên ở vùng đất này. Đến đây, chúng tôi có thể cảm nhận được sự hiện diện của các thương nhân Châu Âu từng cư ngụ và gắn bó ở mảnh đất này trong suốt những năm cuối thế kỷ 19.
Căn nhà Higashi-Yamate 12 Bankan được công nhận là một tài sản văn hóa quan trọng, xây dựng theo lối kiến trúc phương Tây độc đáo đã từng là lãnh sự quán Nga rồi sau đó là lãnh sự quán Mỹ vào những thời điểm khác nhau, giờ đây là một bảo tàng lịch sử, nơi trưng bày các tài liệu liên quan đến nhiều trường tư trong thời kỳ tỏa quốc.
Hãy cùng chúng tôi ngược dòng lịch sử, trở về quá khứ để tìm hiểu đôi nét về những câu chuyện xa xưa. Từ thế kỷ thứ 16, Nagasaki trở thành một cảng quốc tế giao thương với người Trung Quốc và các thế lực phương Tây đương thời như Bồ Đào Nha và Hà Lan. Cũng từ đây, các đội thương thuyền Nhật Bản vượt trùng dương buôn bán với Trung Quốc, Việt Nam, Campuchia, Phillipines, Thái Lan rồi qua tận Indonesia và đến Mã Lai. Các giáo sĩ Bồ Đào Nha sớm mang Kitô giáo đến truyền bá trên đất nước Thái dương Thần nữ và xây nhiều giáo đường trước khi chính quyền Mạc Phủ ra lệnh “tỏa quốc” (sakoku), cấm đạo, trục xuất người Bồ Đào Nha và giết giáo sĩ. Số người Nhật theo Kitô giáo rất ít, nhưng không ở đâu trên nước Nhật dấu ấn của Kitô giáo đậm đà và sâu sắc như tại Nagasaki. Hàng chục giáo đường lớn nhỏ tại Nagasaki và những vùng lân cận vẫn còn tồn tại đến ngày nay. Nhiều giáo đường trở thành Quốc Bảo (di sản quốc gia) được chính phủ hay các hội đoàn địa phương trùng tu liên tục. Người Trung Quốc cũng di dân đến Nagasaki từ thời mạt Minh và đến khi nhà Thanh thành lập số người Hoa cũng gia tăng, mang theo tinh thần “phản Thanh phục Minh” chờ dịp lật đổ triều đình Mãn Thanh.
Cuộc gặp gỡ định mệnh ấy đã đưa đẩy Nagasaki trở thành giao điểm của hai nền văn hóa Đông – Tây, song hành và bổ sung cho nhau, tạo thành một nét đặc thù văn hóa không thể tìm thấy ở các thành phố khác trên khắp đất nước Mặt trời mọc.
Tháng 8|2015
#NguyenNgocDieu